Voorwoord
Beste lezer,
In 2024 hebben we onze koers voortgezet en verder ontwikkeld. Een mooi voorbeeld hiervan is dat we onze advisering op het gebied van klimaat, energie en duurzaamheid nu regionaal organiseren, inspelend op gemeenschappelijke vragen van samenwerkende gemeenten. We hebben de projectadministratie en verantwoording eenvoudiger en beter gemaakt, waardoor ze minder foutgevoelig en tijdrovend zijn.
Ook ontvingen we een visitatiecommissie van onafhankelijke externe deskundigen. Zij beoordeelden hoe wij ons werk doen als onderdeel van de landelijke versterking van vergunningen, toezicht en handhaving. Het rapport van de commissie gaf ons een goed gevoel en bevestigde dat onze kernwaarden zichtbaar zijn in de praktijk.
Het kan niet ontbreken: onze ervaring met de Omgevingswet, die op 1 januari 2024 in werking trad. Veel werk viel onder het overgangsrecht. Dankzij vooraf goede afspraken met gemeenten, RUD Utrecht en provincie konden we dit flexibel opvangen. Ons kernteam voor de Omgevingswet was effectief in het oplossen van problemen, ondanks uitdagingen met landelijke systemen.
We begonnen het jaar met een begroot tekort, maar eindigden met een positief resultaat. Dit mooie resultaat is tot stand gekomen door onder meer inspanningen op de kostenbesparingen en financiële meevallers.
En we versterkten de samenwerking met de GGD en andere partners in het Interbestuurlijk programma versterking VTH. Belangrijke stappen zijn gezet in het traject om samen te gaan met de RUD Utrecht, met als doel een nieuwe Omgevingsdienst Utrecht te starten op 1 januari 2026.
2024 was echt een jaar vol uitdagingen, maar dankzij de inzet en toewijding van onze medewerkers hebben we alles goed weten te volbrengen. Echt een dikke pluim voor iedereen!
Ik nodig je uit om verder te lezen en nog meer te ontdekken over ons werk in het afgelopen jaar.
Arnold van Vuuren, directeur
Onze organisatie
We bouwen voort op de Koers
De Omgevingswet, het stikstofdossier en de energietransitie: het zijn een paar van de vele ontwikkelingen die invloed hebben op het werk van de ODRU.
Deze ontwikkelingen geven nieuw accenten voor de publieke opgaven waar onze gemeenten en de ODRU voor staan.
Onze missie is een veilige, duurzame en gezonde fysieke leefomgeving in onze 15 gemeenten. In de koers die op 6 juli 2023 is vastgesteld, vindt u onze ontwikkelagenda.
Omgevingsdienst Utrecht stap dichterbij
De algemeen besturen van de Omgevingsdienst regio Utrecht (ODRU) en de Regionale uitvoeringsdienst (RUD) Utrecht willen verder met de fusie. Op 17 oktober stelden zij de uitgangspunten voor de nieuwe omgevingsdienst vast en stemden zij in met de ontwerp-gemeenschappelijke regeling van de Omgevingsdienst Utrecht, de juridische basis voor de nieuwe omgevingsdienst. De Omgevingsdienst Utrecht, die de hele provincie Utrecht als werkgebied heeft, moet per 1 januari 2026 een feit zijn.
Tijdpad – de route
Een robuuste omgevingsdienst
De ODRU voldoet niet aan drie van de zes criteria voor robuustheid. Dit betekent dat de ODRU op dit moment onvoldoende robuust is. Samen met de RUD Utrecht zouden we dat wel zijn. Dit onderstreept het belang van de weg die we samen met de RUD al ingeslagen hebben: één nieuwe omgevingsdienst voor de hele provincie Utrecht.
Kwaliteitscriteria
De landelijke kwaliteitscriteria zijn opgesteld om de professionaliteit en kwaliteit van de Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (VTH) taken te waarborgen. Voor elk deskundigheidsgebied, zoals vergunningverlening voor bouw en ruimtelijke ordening, zijn er minimale eisen vastgesteld waaraan de organisatie moet voldoen. Dit betekent dat de organisatie een bepaald aantal medewerkers moet hebben die aan deze deskundigheidseisen voldoen, wat betreft opleiding, werkervaring, kennis en praktijkuren.
In 2023 hebben we een nulmeting uitgevoerd om onze huidige situatie in kaart te brengen. In 2024 zijn we gestart met een ontwikkeltraject om ons verder te ontwikkelen naar het gewenste kwaliteitsniveau. Dit traject omvat onder andere een opleidingsplan voor onze medewerkers en het waarborgen van de bijdrage van ingehuurde krachten aan de robuustheid van onze organisatie. Ook nieuwe medewerkers die bij de ODRU in dienst treden, worden betrokken bij deze kwaliteitscriteria.
Onze collega’s
In 2024
302
medewerkers
147 vast en 155 inhuur
78 nieuwe
medewerkers
in dienst waarvan 16 vast en 62 inhuur
4 medewerkers
doorgestroomd
naar een andere functie
69 medewerkers
uitgestroomd
16 vast, waarvan 1 collega door pensioen en 53 inhuur
Leeftijdsopbouw (vast dienstverband)
5.44%
arbeidsverzuim
Dit ligt iets boven het landelijke ziekteverzuim van 5%. Het verzuim bestaat voor 2,72% uit kortdurend en middellang verzuim en voor 2,72% uit lang en extra lang verzuim
155
vrijwilligers
bij onze NDC-centra
Collega’s aan het woord
‘De ODRU is een aantrekkelijke werkgever omdat je als inhuurkracht meteen deel uitmaakt van het team. De communicatie is open en iedereen schakelt snel.
Afgelopen periode heb ik samen met collega’s regionale duurzaamheidsprojecten opgezet en uitgevoerd. De aanpak was voor iedereen nieuw, waardoor het een flinke uitdaging werd. Uiteindelijk heeft de nieuwe werkwijze ervoor gezorgd dat we samen met de gemeenten werken aan een duurzame omgeving.
Bij de ODRU heerst een informele en open werksfeer, waar collega’s voor elkaar klaarstaan. De toegankelijkheid van iedereen, van teamleden tot leidinggevenden, zorgt ervoor dat je je snel op je gemak voelt. Er is ruimte voor persoonlijke groei en ontwikkeling, waardoor je je vaardigheden kunt uitbreiden en nieuwe uitdagingen kunt aangaan. Deze cultuur draagt bij aan een fijne werkplek.’
Arnoud Bon
Functie: Programmamanager regionale duurzaamheidsprojecten
Vast of inhuur: inhuur
‘Ik ben bij de ODRU aan het werk als ecologisch adviseur. Ik ben oprecht blij dat ik deze kans gekregen heb en werk hier met heel veel plezier.
Wat ik zo leuk vind aan werken bij de ODRU, is vooral het feit dat ik met mijn vak en mijn passie bezig kan blijven. Ik heb voorheen bij de provincie Utrecht gewerkt als vergunningverlener Groene wetten en als ecologisch adviseur, maar toen ik met pensioen moest, miste ik het werk en de collega’s. Ik was dan ook superblij dat ik bij de ODRU kon beginnen. Ecologie gaat mij echt aan het hart, en gemeentes vooruit helpen om de juiste weg te vinden in de wetgeving rondom natuur en de bescherming van de biodiversiteit, vind ik niet alleen leuk maar ook heel belangrijk. Ik ben er trots op dat ik dat bij de ODRU mag doen!
De werksfeer bij de ODRU is gezellig, maar tegelijk ook professioneel. Mijn collega ecologen zijn niet alleen ontzettend aardig maar ook zeer kundig en behulpzaam. Toen ik even privé in een wat moeilijker tijd zat waren ze zeer behulpzaam en meelevend, dat voelde ontzettend fijn! Maar ik kan het ook heel goed vinden met de mensen van ROM en bouw, ze zijn allemaal heel toegankelijk. Kortom, ik voel me bij de ODRU helemaal thuis, en ik ben blij en trots dat ik daar mag werken!’
Ineke Kroes
Functie: Ecologisch adviseur
Vast of inhuur: inhuur
‘Bij de ODRU krijg je vertrouwen, vrijheid en verantwoordelijkheid. De lijnen zijn kort, eigen initiatief wordt gewaardeerd en je hebt volop ruimte om dit te tonen.
Toen ik startte, heb ik een wervingsplan opgezet om meer vaste medewerkers aan te trekken, iets dat in deze arbeidsmarkt een grote uitdaging is. Samen met collega’s van verschillende afdelingen hebben we verschillende acties ondernomen, met zichtbaar resultaat: het percentage vaste medewerkers is aanzienlijk gestegen en blijft groeien totdat we een optimale bezetting hebben. Daarnaast heb ik meegewerkt aan de implementatie van een softwaretool waarin alle sollicitaties binnenkomen, kandidaten kunnen hun gegevens in deze beveiligde omgeving aanleveren en het arbeidsvoorwaardencontract tekenen.
Bij de ODRU is het ‘goede gesprek’ geïntroduceerd, ik vind deze holistische benadering prettig omdat het helpt om een duurzame werkrelatie aan te gaan. Het gesprek ondersteunt om gezamenlijk vooruit te kijken.
De werksfeer bij de ODRU is sociaal en vriendelijk, dit zorgt voor een prettige werkomgeving waarin je je welkom voelt. Bovendien zijn de personeelsuitjes altijd erg gezellig en goed georganiseerd, waardoor je de kans krijgt om je collega’s beter te leren kennen en samen leuke herinneringen te maken buiten de werkomgeving.’
Maartje Kool
Functie: Recruiter
Vast of inhuur: vast
Jongerenvereniging Jong ODRU
In 2024 heeft Jong ODRU niet stil gezeten. Zowel aan het begin als aan het einde van het jaar hebben de leden een dagje samengewerkt op de werkvloer met chips en fris.
In maart werd een bezoek afgelegd aan dakpannengigant BMI in Woerden. Hier leerden de leden over het productieproces van Duitse rivierklei naar de Beneluxe dakpan. Dr. F. van den Berg, milieufilosoof en docent aan de Universiteit Utrecht, wist in mei de jonge geest te verruimen met een lezing over de verstandshouding tussen mens en natuur.
Aan het eind van het jaar vond traditiegetrouw weer een kerstborrel plaats, deze keer bij Vink.
Onze geslaagde personeelsdag met activiteiten zoals een moestuin planningspel, boksen, chef’s casting tour en zelf vuur maken met vuurstenen.
Omgevingswet
Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2024 is de regelgeving voor veel milieuaspecten ingrijpend veranderd. Gemeenten hebben van het Rijk meer beleidsvrijheid en verantwoordelijkheden gekregen om milieuaspecten zoals bodem, geluid, geur en dergelijke te regelen. Het omgevingsplan is hiervoor het belangrijkste instrument.
Milieu in het omgevingsplan
De gemeenten hebben nu een tijdelijk omgevingsplan dat bestaat uit: (ruimtelijke) regels uit verschillende vervallen instrumenten, zoals bestemmingsplannen en vervallen rijksregels over activiteiten (aangeduid als de bruidsschat).
Op 1-1-2032 moeten gemeenten het tijdelijke omgevingsplan hebben omgezet in een integraal omgevingsplan zoals bedoeld in de Omgevingswet. De ODRU ondersteunt de gemeenten met informatie en advies over de uitwerking van de milieuaspecten.
Drie verschillende producten
Gedurende de looptijd van het regionale programma Milieu in het omgevingsplan werken we aan:
- Een basisdocument omgevingsplan dat antwoord geeft op de vraag wat gemeenten moeten en mogen regelen op basis van Rijks- en provinciale regels;
- Beleidsadviezen op basis waarvan gemeenten zelf beleidskeuzes kunnen maken binnen de ruimte die de Omgevingswet biedt;
- Omgevingsplanadviezen op basis waarvan gemeenten (milieu)regels kunnen maken voor het nieuwe omgevingsplan.
In onderstaand figuur is de samenhang weergegeven tussen deze producten en de gemeentelijke omgevingsvisie, actieplannen, programma’s en het omgevingsplan.
Basisdocument omgevingsplan
De ODRU heeft dit jaar een basisdocument opgesteld waarin wordt uitgelegd wat gemeenten in het omgevingsplan moeten en mogen regelen voor:
- bodem
- externe veiligheid
- geluid
- trillingen
- geur
- archeologie
- lozen afvalwater
Volgend jaar vullen we het basisdocument aan met een beschrijving van wat gemeenten moeten en mogen regelen voor luchtkwaliteit, ecologie, energiebesparing, energieopwekking en lichthinder.
Beleidsnotities en handreikingen
Externe Veiligheid
Beleidsnotitie
De ODRU heeft in nauwe samenwerking met de gemeenten en de Veiligheidsregio Utrecht (VRU) een beleidsnotitie externe veiligheid opgesteld. Een wezenlijke verandering in de regelgeving voor externe veiligheid is dat elke risicovolle activiteit, waaronder o.a. het vervoer en de opslag van gevaarlijke stoffen, nu een of meerdere aandachtsgebieden heeft. In deze gebieden zijn mensen binnenshuis onvoldoende beschermd tegen ongevallen, tenzij extra maatregelen worden genomen. Gemeenten kunnen zelf bepalen hoe zij mensen in deze gebieden gaan beschermen. De gemeenten die de beleidsnotitie hebben vastgesteld hanteren hetzelfde beschermingsniveau. Dit draagt bij aan uniformiteit in de regio.
Handreikingen provincie en Veiligheidsregio Utrecht
De provincie Utrecht heeft recent een handreiking voor externe veiligheid in het omgevingsplan opgesteld als aanvulling op onze beleidsnotitie externe veiligheid. Daarin zijn onder andere voorbeeldregels voor in het omgevingsplan opgenomen. Ook de Veiligheidsregio Utrecht (VRU) heeft een dergelijke handreiking opgesteld. Wij hebben een oplegnotitie bij de twee handreikingen gemaakt, waarin we uitleggen hoe gemeenten de handreikingen kunnen gebruiken.
Geluid van verkeer
Beleid hogere waarden geluid
De ODRU werkt samen met de gemeenten aan nieuw regionaal geluidbeleid ter vervanging van het beleid hogere waarden geluid van de gemeenten. Onder de Omgevingswet worden voor gemeentelijke wegen geen hogere waarden meer vastgesteld. Op termijn doen we dit ook niet meer voor provinciale wegen. Niettemin moet bij het toestaan van bijvoorbeeld een nieuwe woning op een geluidbelaste locatie nog steeds worden afgewogen of de akoestische situatie aanvaardbaar is. Bij de beoordeling daarvan hanteert de ODRU vooralsnog het oude beleid. Intussen werken we met de gemeenten aan nieuw (regionaal) geluidbeleid voor de beoordeling van de aanvaardbaarheid van meer geluid op de gevel dan de standaardwaarde uit het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl).
Basisgeluidemmissies (BGE)
Gemeenten moeten BGE bepalen om het geluid van gemeentelijke wegen te monitoren. Deze BGE moeten worden aangeleverd aan het ‘geluidregister’. We hebben met de RUD Utrecht afgesproken dat we dit gezamenlijk oppakken. Hiervoor hebben we een plan van aanpak opgesteld. Belangrijk zijn de verkeergegevens. We streven naar één provinciaal verkeersmodel, maar zien ook dat veel gemeenten al over een verkeersmodel beschikken. De provincie gaat onderzoeken of de verschillende verkeersmodellen aan elkaar gelinkt kunnen worden, zodat er uiteindelijk één set aan datagegevens is op basis van de bestaande modellen.
Bodem
Bij het in werking treden van de Omgevingswet zijn veel bodemtaken, zoals de aanpak van alle nog niet eerder door de provincie beschikte bodemverontreinigingen, van de provincie naar de gemeente gegaan. Voor de uitvoering is een toetsingskader noodzakelijk. Gemeenten moeten die deels vastleggen in het nieuwe omgevingsplan. Voor een beleidsneutrale overgang hebben gemeenten het oorspronkelijk provinciale beleid overgenomen en staan bruidsschatregels in het tijdelijke deel van het omgevingsplan. De ODRU werkte in 2024 aan een nieuw beleidskader voor het nieuwe omgevingsplan. Het doel hiervan is dat op basis daarvan duidelijke en werkbare regels in het omgevingsplan kunnen worden opgesteld voor het bouwen op bodemgevoelige locaties en overige activiteiten die op of in de bodem plaats kunnen vinden.
Geur van veehouderijen en industrie
Gemeenten moeten in het omgevingsplan geurregels opnemen die voldoen aan de instructieregels in het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl). De normen voor geur van veehouderijen die hierin staan worden aangescherpt. Ook wordt de komende tijd nieuw landelijk geurbeleid voor industriële bedrijven opgesteld. Het Rijk wil hiermee geurhinder terugbrengen. De ODRU houdt deze ontwikkelingen nauwlettend in de gaten.
Gemeenten hebben beleidsvrijheid bij het lokaal regelen van geur in het omgevingsplan. In 2024 zijn we samen met de gemeenten gestart met het ontwikkelen van een regionaal beleidskader voor geur van veehouderijen. In 2025 worden deze werkzaamheden vervolgd.
Omgevingsplanadvies archeologie
Gemeenten moeten in hun omgevingsplannen rekening houden met cultureel erfgoed, inclusief bekende en te verwachten archeologische waarden. De ODRU heeft hiervoor een omgevingsplanadvies archeologie opgesteld. Deze notitie beschrijft hoe gemeenten archeologische waarden kunnen integreren in hun omgevingsplannen en bevat voorbeeldregels die ze kunnen gebruiken.
Jouw omgeving is ons vak
De ODRU werkt aan een veilige, duurzame en gezonde fysieke leefomgeving. We ondersteunen en adviseren inwoners en bedrijven op het gebied van milieuvergunningen en zijn gespecialiseerd toezicht en handhaving als het gaat om milieu, veiligheid, lucht, geluid, energie, afval en bodem. Onze experts werken in opdracht van 15 gemeenten in de provincie Utrecht en trekken als gelijkwaardige partner samen met hun op.
Nieuwe flyer voor APV-collega’s
Samen met drie ODRU-gemeenten hebben we een flyer/infographic ontwikkeld: IJsselstein, Bunnik en Utrechtse Heuvelrug. Doel is om te verduidelijken wanneer je wel of geen geluidsadvies bij ons aanvraagt voor een evenement. Deze flyer is opgemaakt in afbeeldingen en helpt APV-collega’s om efficiënter te werken en onze geluidspecialisten gericht in te schakelen.
Toename evenementen
Sinds het einde van de coronaperiode zien wij als ODRU een sterke toename van evenementen. Dat is positief, maar daarmee stijgt ook de vraag naar geluidsadvies en metingen. Er starten regelmatig nieuwe APV-collega’s en er kan twijfel ontstaan bij afwijkende situaties. Hiervoor biedt de flyer duidelijke richtlijnen.
Om efficiënt met de beperkte tijd en middelen om te gaan en zoveel mogelijk impact te kunnen maken, richten we ons op de meest impactvolle werkzaamheden. Evenementen met weinig risico’s op klachten en bestaande evenementen zonder wijzigingen kunnen vaak eenvoudig worden afgehandeld zonder uitgebreide adviestrajecten.
Energie Opslag Systemen (EOS)
De Omgevingsdienst regio Utrecht (ODRU) en de Veiligheidsregio Utrecht (VRU) beoordelen steeds vaker Energie Opslag Systemen (EOS) als oplossing voor problemen met het stroomnet. Door een overvol stroomnet, wisselende energieprijzen en veranderende subsidieregelingen zoeken inwoners en bedrijven naar alternatieven zoals lokale batterijen voor elektriciteitsopslag.
Wat doet een EOS?
Een EOS slaat elektriciteit van het net of zelfopgewekte energie op, zodat deze later gebruikt kan worden wanneer de prijzen hoog zijn. Dit kan kosten besparen en omzet genereren door elektriciteit terug te leveren aan het net.
Risico’s
Lithiumionbatterijen in EOS kunnen door productiefouten, verkeerd gebruik of omgevingsfactoren in brand vliegen, wat giftige dampen en moeilijk te blussen branden veroorzaakt. Het bluswater kan corrosief en giftig zijn, wat milieuschade kan veroorzaken.
Milieuwetgeving
Er zijn nog geen regels voor EOS in de milieuwetgeving, maar begin 2026 wordt een wijziging in de Omgevingswet verwacht. Gemeenten kunnen maatwerkvoorschriften opleggen ter bescherming van het milieu.
Richtlijn voor lithiumionbatterijen
De PGS 37-1 biedt richtlijnen voor veilig gebruik van lithiumhoudende energiedragers, maar is nog niet wettelijk bindend. Gemeenten kunnen deze richtlijnen via maatwerkvoorschriften opleggen.
Rol van de ODRU en VRU
ODRU en VRU beoordelen initiatieven van burgers en bedrijven op het gebied van EOS en stellen eisen voor bescherming van de leefomgeving. Ze verlenen adviezen aan gemeenten en controleren naleving van maatwerkvoorschriften.
Project Diffuus Lood DRV
De gemeente en de provincie werken samen met de RUD en de ODRU aan het project Diffuus Lood DRV. Dit onderwerp speelt al een paar jaar in De Ronde Venen. Samen met betrokken inwoners brengen we tot op tuinniveau in kaart waar we hoge gehalten aan lood vinden. Er zijn de afgelopen jaren meer dan 1000 speelplekken, tuinen en recreatieterreinen onderzocht. Daar waar nodig zijn of worden maatregelen getroffen om contactrisico’s voor jonge kinderen te voorkomen. Zo is bij een tiental tuinen een deel van de verontreinigde bovenlaag vervangen door schone grond.
Resultaten biobeschikbaarheid
In 2024 is de biobeschikbaarheid van lood op meerdere locaties in de provincie Utrecht onderzocht. De biobeschikbaarheid bepaalt hoe goed lood door het lichaam wordt opgenomen. Die is lager dan tot nu toe aangenomen en lager dan elders in de provincie. Daarmee is duidelijk geworden dat de gemeente De Ronde Venen de loodproblematiek onder controle kan krijgen. Met het onderzoeksresultaat kan de gemeente normen opnemen in het omgevingsplan.
Borging projectresultaat
Het projectresultaat wordt geborgd door het behaalde resultaat vast te leggen in het bodeminformatiesysteem, in beleid en later op te nemen in het omgevingsplan van de gemeente. Momenteel is er gemeente specifiek beleid in de maak voor het onderwerp diffuus lood. Het betekent dat er extra en aangepaste regels nodig zijn in het omgevingsplan. De ODRU speelt een belangrijke rol bij het opstellen hiervan vanuit specialistische kennis, om zo een bijdrage te leveren aan een veilige leefomgeving in De Ronde Venen.
Achtergrond
Het onderwerp lood in de bodem speelt al een aantal jaar in de gemeente De Ronde Venen. In De Ronde Venen (DRV) zijn al honderden jaren gronden verbeterd met een mix van stadsafval en grond. Dit stadsafval bevatte vaak lood. Deze gronden noemen we toemaakdekgebied. Het gebied is weergegeven op de kaart hierboven. Het lood is nog steeds in wisselende mate aanwezig in de bodem. Met name jonge kinderen tot 6 jaar zijn gevoelig voor lood.
Wil je meer weten over wat wij doen om jouw omgeving veilig, gezond en duurzaam te houden?
Toezicht en handhaving
Wij controleren of bedrijven en particulieren zich aan de wet- en regelgeving houden. Dit gaat bijvoorbeeld om milieuwetgeving en om regels over bouwen en slopen. Worden de wetten en regels overtreden? Dan treden wij hiertegen handhavend op.
Toezicht op lozingen
Noodzaak verbetering en beheer waterkwaliteit en waterkwantiteit
Waterkwaliteit en waterkwantiteit
Kaderrichtlijn Water (KRW) De Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) streeft naar chemisch schoon en ecologisch gezond water tegen 2027. Nederland loopt achter op dit doel. Gemeenten, provincies, waterbeheerders en het Rijk zijn samen verantwoordelijk voor het behalen van deze doelen. Gemeenten regelen indirecte lozingen via het riool, terwijl waterschappen directe lozingen op oppervlaktewater beheren.
Soorten lozingen
Indirecte lozing
Afvalwater wordt via bedrijfsriolering en rioolwaterzuivering (RWZI) gereinigd voordat het in de natuur komt.
Directe lozing
Water komt zonder zuivering direct in de natuur terecht.
Toename van waterkwantiteit
Door klimaatverandering en hevige regenbuien neemt de hoeveelheid af te voeren water toe, wat extra belasting op de riolering veroorzaakt. Grondwateronttrekking moet gemeld worden bij het waterschap en lozingen op de bodem of riolering bij de ODRU.
Toezicht en Handhaving
ODRU ziet toe op de kwaliteit en hoeveelheid van geloosd water. In 2024 werden 26 controles uitgevoerd op lozingen van onttrokken grondwater.
Meldingen rioolbeheerders
ODRU onderzoekt verstoppingen en ongewenste lozingen in het riool. Ze werken samen met bodemspecialisten om toezicht te houden.
Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS)
ODRU heeft toezichthouders opgeleid om ZZS te herkennen. In 2024 werden 12 industriële bedrijven gecontroleerd, waarbij 3 bedrijven ZZS-lozingen hadden.
Bouwtaken Lopik
In de Koers van de ODRU is opgenomen dat de ODRU open staat voor de overdracht van bouwtaken van een gemeente naar de ODRU. Gemeente Lopik heeft aangegeven te willen onderzoeken of de uitvoering van VTH-thuistaken (bouwen en gebruik) bij de ODRU kunnen worden ondergebracht. De belangrijkste reden hiervoor is dat de gemeente grote inspanningen moet leveren om de continuïteit en kwaliteit van de eigen VTH-organisatie te waarborgen. Dit legt grote druk op de organisatie. De ODRU heeft naar aanleiding van het verzoek van de gemeente Lopik aangeven positief tegenover een overdracht van taken te staan van een niet ODRU- eigenaar gemeente.
Na verkennende gesprekken is een plan van aanpak voorgelegd aan het bestuur voor het opstellen van een businesscase. Deze wordt in 2025 verder uitgewerkt om te komen tot een overdracht per juli 2025 of in ieder geval per 1 januari 2026. Hierin staat welke taken worden overgedragen, op welke wijze de ODRU deze taken uitvoert, wat daarbij uitgangspunten en randvoorwaarden zijn en welke kosten gemoeid zijn met de uitvoering van de over te dragen taken.
Uitvoerings- & Handhavingsstrategie
De U&H-strategie beschrijft op hoofdlijnen (op strategisch niveau) hoe we onze VTH-instrumenten inzetten bij de uitvoering van de taken die de ODRU en RUD uitvoeren namens de gemeenten en de provincie Utrecht. De U&H-strategie is een kader en houvast om eenduidig en efficiënt te kunnen werken in de regio. We zetten hiermee een stap verder in de samenwerking in de regio. De U&H-strategie zorgt voor een gelijk speelveld in de uitvoering van VTH-taken, die bij de omgevingsdiensten in de provincie Utrecht zijn belegd.
Op weg naar een nieuwe U&H strategie
In 2023 hebben alle eigenaar gemeenten besloten de huidige ‘Uitvoering & Handhaving strategie’ (U&H) te verlengen tot en met 31 december 2025. In 2024 is door de ODRU en RUD gewerkt aan het verwezenlijken van de gestelde doelen. Zo zijn bijvoorbeeld beide omgevingsdiensten samen op pad om voor de nieuwe omgevingsdienst te komen tot één methodiek voor de planning van milieucontroles.
Gemeenten, provincie, RUD en ODRU hebben hard gewerkt aan een nieuwe U&H strategie die op 1 januari 2026 moet ingaan. In diverse expertsessies met alle betrokken gemeenten en partners werken we aan een nieuwe strategie met regionale doelen op elf thema’s zoals circulariteit en energiebesparing. We zetten maatschappelijke opgaven centraal en kijken hoe vanuit VTH bijgedragen kan worden aan deze opgaven. Eind februari 2025 is de U&H strategie in concept klaar en start het besluitvormingsproces. De bedoeling is dat de nieuwe U&H strategie per 1 januari 2026 ingaat.
Natuur- en duurzaamheids-educatie
Jong geleerd is oud gedaan. Met onze natuur- en duurzaamheidscentra bieden we speelse leeromgevingen voor jong en oud op het gebied van natuur, ecologie, milieu, landschap en duurzaamheid. Zo stimuleren we betrokkenheid bij het milieu en respect voor de natuur.
We hebben 4 natuur- en duurzaamheidscentra in ons werkgebied: De Boswerf (Zeist), MEC Maarssen, De Woudreus (Wilnis) en InBredius (Woerden).
Onze centra in cijfers:
152 scholen
namen een of meerdere producten af
50031 leerlingen
van het primair
onderwijs werden bereikt
17290 bezoekers
bij recreatieve activiteiten
628 x leskisten
uitgeleend
549 excursies
op onze locaties ontvangen
486 natuur-in-de-klaspakketten
geleverd
Klimaattuin bij NME-centrum De Woudreus
Op 26 september 2024 is de Klimaattuin bij NME-Centrum De Woudreus in Wilnis officieel geopend. Deze voorbeeldtuin is een belangrijke stap in het stimuleren van de inwoners, scholen en organisaties van De Ronde Venen om in hun tuin en omgeving aan de slag te gaan met de gevolgen van klimaatverandering, zoals langere periodes van droogte, hevige regenval en hittegolven.
Een Groene Oase
De Klimaattuin is op de eerste plaats een mooi aangelegde groene tuin met veel inheemse planten bomen en struiken. Hierdoor is het een tuin vol leven: bijen, vlinders , vogels en andere dieren voelen zich er thuis. Er zijn veel voorbeelden van wateropvang en infiltratie te zien zoals regentonnen, een regenwaterschutting, infiltratiekratten, groene daken, een wadi, waterdoorlaatbare tegels en allerlei soorten halfverharding. Ook kunnen bezoekers maatregelen bekijken die je kunt nemen tegen hittestress als een pergola, schaduwdoek en parasolboom. Informatiebordjes met een QR-code verwijzen naar praktische informatie over de maatregelen.
De totstandkoming van de Klimaattuin is geïnspireerd op het succes van het Klimaatpaviljoen bij De Boswerf in Zeist. Dit paviljoen heeft aangetoond dat er behoefte bestaat aan praktische voorbeelden en adviezen om tuinen duurzamer en weerbaarder te maken tegen extreme weersomstandigheden.
Samenwerking
In samenwerking met de Gemeente De Ronde Venen de provincie Utrecht, het Waterschap Amstel, Gooi en Vecht, het lokale bedrijfsleven, serviceclubs en De Energieke Ronde Veners is het project gefinancierd en gerealiseerd. Door deze samenwerking is de Klimaattuin niet alleen een bron van inspiratie voor de lokale gemeenschap, maar ook een tastbaar voorbeeld van succesvolle regionale samenwerking op het gebied van klimaatadaptatie.
Ondersteuning voor inwoners
Met deze tuin hoopt NME-Centrum De Woudreus dat steeds meer inwoners van De Ronde Venen in actie komen om hun tuinen en woonomgeving klimaatbestendig te maken. De voorbeeldtuin is het hele jaar door te bezoeken. Samen met de Energieke Ronde Veners is er bij De Woudreus een Groenblauw loket opgericht waar inwoners twee dagdelen in de week maar ook telefonisch en per mail advies kunnen krijgen van tuincoaches over het vergroenen en klimaatadaptief inrichten van hun tuin.
Hoe ervaren leerkrachten de activiteiten
“Als leerkracht van groep 1 bij De Wegwijzer in Kockengen vond ik de activiteit ontzettend leuk! De leerlingen vonden de activiteit geweldig. Elk kind was lekker aan het spelen, of ze nu van vies worden hielden of liever schoon bleven. Voor ieder kind was er iets te doen en iedereen had plezier! Wat mij betreft, moeten we deze werkvorm “avontuurlijk beleven” zeker in ons aanbod houden. Het prikkelt de fantasie van kinderen en geeft ze de vrijheid om te doen wat ze zelf willen.
Tot slot wil ik nog zeggen dat ik het fijn vond dat er de mogelijkheid was om een kopje koffie of thee te pakken voor de begeleiders. Dit kwam erg gastvrij over, dus dank u wel! “
2 klassen van de basisschool Regenboog in Woerden speelden de escapegame Kraak de Klas. Een spel over klimaatadaptatie en zorg voor ons water. Beide klassen slaagden erin om de codes te kraken.
De leerkracht vond het, naast het onderwerp waar meer over geleerd werd, een waardevolle les. “Perfect om dit aan het begin van het schooljaar te doen. Zo kun je goed zien wie een leider is, wie goed kan discussiëren en hoe ze samenwerken.”
Financieel
Overzicht van baten en lasten 2024
| Baten | Begroting 2024 | Bijgestelde begroting 2024 | Realisatie 2024 | Verschil |
|---|---|---|---|---|
| Eigenaar gemeenten UVP | €16.727.400 | €22.533.200 | €21.095.757 | €-1.437.443 |
| Aanvullende opdrachten | - | €579.400 | €383.917 | €-195.483 |
| Overige goederen en diensten | €417.700 | €1.263.100 | €1.032.177 | €-230.923 |
| Overige baten | €106.000 | €612.600 | €907.293 | €294.693 |
| Totaal baten | €17.251.100 | €24.988.300 | €23.419.144 | €-1.569.156 |
| Lasten | Begroting 2024 | Bijgestelde begroting 2024 | Realisatie 2024 | Verschil |
| Personeel | €13.433.200 | €11.762.100 | €11.645.805 | €-116.295 |
| Inhuur derden | - | €8.307.400 | €6.663.091 | €-1.644.309 |
| Indirecte personele kosten | €748.600 | €1.309.400 | €951.883 | €-357.517 |
| Algemene kosten | €1.728.500 | €1.763.300 | €1.731.368 | €-31.932 |
| Overige lasten | €1.340.800 | €1.735.900 | €1.191.641 | €-544.259 |
| Totaal lasten | €17.251.100 | €24.878.100 | €22.183.788 | €-2.694.312 |
| Saldo van baten en lasten | - | €110.200 | €1.235.356 | €1.125.156 |
| Toevoeging aan reserves | - | €419.800 | €419.750 | €-50 |
| Onttrekking uit reserves | - | €27.600 | €27.622 | €22 |
| Resultaat | - | €-282.000 | €843.228 | €1.125.228 |
